Işteş fiil

Bu ek, geldiği kelimenin ses özelliğine göre “ -ş, -ış, -iş, -uş, -üş ” şeklinde olabilir. Bu çatı eki, yüklemde belirtilen işin karşılıklı olarak veya birlikte yapıldığını ifade etmelidir. ( dil bilimi işteş fiil ) bir işin birden çok özne tarafından karşılıklı, ortaklaşa yapıldığını belirten fiil, işteş, müşareket fiili Çocuklar, yoldan geçenlere bakıp gülüşüyorlardı. “ Ormanın serin havasında kuşlar ötüşüyor. ” cümlesinde, “ ötüş- ” fiili, o işin birlikte yapıldığı anlamını ifade etmektedir. Aynı şekilde “ En sevdiğim iki arkadaşım bugün dövüştüler. ” cümlesinde de “ dövüş- ” işinin karşılıklı olarak yapıldığı ifade edilmektedir. İşte bu şekilde birlikte veya karşılıklı yapılan işleri ifade eden fiiller, işteş çatılı kabul edilir. Örnek: – Öğretmenin sözleri üzerine bütün sınıf gülüştü. Fiilde çatı konusunun öznesine göre alt başlıklarından biri olan işteş fiiller, yüklemde gösterilen işin birden fazla kişi tarafından “ birlikte ” veya “ karşılıklı ” olarak yapıldığı anlamını ifade eden fiil işteş fiil çatısıdır. (karşılıklı) – Uzun bir aradan sonra dostlarımızla görüştük. (birlikte) – Danışmanımla Mersin’de tanıştık. (karşılıklı) NOT: Normalde fiiller “ -ş ” işteşlik ekini alarak bu çatıyı oluştururlar; fakat bazı fiiller işteş anlamı karşılayacak bir kalıp hâline gelmiştir. Bu kelimeleri eklerine ayırmak zor olabilir; fakat bunlar işteş çatılı olarak kabul edilir. 1 x4 işteş = 4 Ahırın kapısını ört.